کشور ما به اسطه فرهنگ و هنر برتر و والایی که دارد، مهد پرورش بسیاری از اندیشمندان، شاعران و دانشمندان بزرگ بوده است. هنر در سراسر رگ و خون مردمان ایران جربان دارد و نمونه های بارز آن ظهور شاعران بزرگ، هم در زمان های گذشته و هم در دوران معاصر است. حافظ، سعدی، فردوسی، نظامی گنجوی، ملک الشعرای بهار، پروین اعتصامی، اخوان ثالث و … نمونه هایی از این شاعران هستند.
یکی از شاعران بزرگ معاصر ایران که در میان آذری زبانان بسیار مشهور و شناخته شده است، محمد حسین بهجت تبریزی است که با تخلص “شهریار” شعر می سروده است. دیوان بزرگ حیدر بابا از شاهکارهای این شاعر بزرگ است.
خواندن داستان زندگی این مردان بزرگ، همگی درس های بسیاری برای ما دارد. اما هنگامی که بر اساس زندگی این مردان و زنان، فیلم و سریال ساخته یم شود، مسلما می تواند تاثیر دو چندانی داشته باشد.
کمال تبریزی، کارگردان خوب کشورمان در سال ۱۳۸۴ ساخت سریال شهریار را آغاز نمود و در سال ۱۳۸۵ این سرایل را در شبکه تلویزیونی به نمایش درآورد.
فرهاد فخرالدینی، آهنگساز موسیقی این سرایال است. جالب است بدانید که فخرالدینی خود و خانواده اش را از دوستان و نزدیکان شهریار بر می شمارد.
در ادامه ابتدا موسیقی متن سرایل شهریار، که آهنگی غمگین و جانسوز و در عین حال تاثیر گذار است را برایتان آماده نموده ایم و در ادامه هم اطلاعات خوبی در رابطه با سریال را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
شهریار یک مجموعه تلویزیونی دربارهٔ سید محمدحسین شهریار، شاعر آذری ایرانی بود کـه درسال ۱۳۸۴ بـه کارگردانی کمال تبریزی در سیمافیلم ساخته شد. تعداد قسمت ها و زمانبندی آن در هر شبکه پخش شده متفاوت بوده برای مثال نسخه پخش شده در شبکه آی فیلم ۲۶ قسمت ۵۰ دقیقه اي بود. هم چنین این سریال درسال ۱۳۹۳ از شبکه آی فیلم و سال ۱۳۹۹ از شبکه شـما بازپخش شد.
تصویربرداری این پروژه از ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۴ در تبریز و تهران آغاز شد کـه در پایان شهریور ۱۳۸۵ پس از اتمام مراحل تصویربرداری وارد مرحله تدوین و فنی گردید. سعید شاهسواری، مجموعه تلویزیونی را در ۳٤ قسمت تدوین کرد. دراین مجموعه تلویزیونی، شهریار را در سه مقطع سنی خواهیم دید کـه اردشیر رستمی، جوانی و سیروس گرجستانی نیز میانسالی و پیری این شاعر را بازی کرده اند.
خلاصه داستان سریال شهریار
این سریال درباره زندگی شهریار، شاعر نامدار ایرانی اسـت. در اواخر دوره حکومت قاجار، یکی از وکلای مشهور تبریز کـه در جنگ و شورش این شهر، چند فرزند خودرا از دست داده اسـت، تصمیم می گیرد تا برای حفظ فرزند آخر خود، وی را بـه روستای خوشکناب نزد خواهرش بفرستد. کودکی کـه بعد ها بـه شهریار مشهور شده و یکی از شاعران بلندآوازه و نامی ایرانزمین می شود…
نام بازیگران سریال شهریار
اردشیر رستمی و سیروس گرجستانی نیزدر این سریال نقش شهریار را در دوران جوانیو پیری بازی کرده اند. بازیگران دیگر این مجموعه عبارتند از: محمدرضا ابدی، امیرکاوه آهنین جان، پیام دهکردی، احمد آقالو، بهروز بقایی، سعید نیکپور، فرهاد قائمیان، لیلی تقوی، مهدی میامی، الهام حمیدی، مهسا کرامتی، فرزین محدث، صبا کمالی و رحیم نوروزی.
فخرالديني سازنده موسيقي سريال «شهريار»: جواني من با شهريار عجين شده است
فرهاد فخرالدینی آهنگساز سریال شهریار در گفتگو با خبرنگاران گفت: «شهريار» با زمان جواني من عجين شده است. بسياري از كساني كه در آن دوران با آنها ارتباط داشتم از جمله استادم ابوالحسن صبا، از دوستان صميمي شهريار بودند.
«شهريار» با پدر و مادر من هم دوست بود و برادرم پرترههاي بسيار زيبايي از او گرفته است. به همين دليل موسيقي آن دوران را بسيار خوب ميشناسم و به راحتي ميتوانم به آن موسيقي برسم.
فرهاد فخرالديني با اشاره به سپري شدن زندگي شهريار در كودكي و اواخر عمر در شهرهايي چون آذربايجان، تبريز و خشكناب اظهار كرد: موسيقي اين نواحي را هم به خوبي ميشناسم. براي موسيقي طبيعت و داخل شهر وخانهها طراحيهايي كردهام و تا حدودي تمهاي خوبي هم فراهم شده و براي كار آماده است. حتي اركستراسيون يكي – دو قطعه نيز آماده شده است و فكر ميكنم كار قشنگي خواهد شد.
نقد بر سریال شهریار
با اینکه سریال شهریار از ساخته های خوب و تاثیر گذار کمال تبریزی است اما به واسطه زندگی نامه بودن، با نقد ها و انتقادهایی هم همراه است که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
از جمله دختر ” ملک الشعرای بهار ” که معتقداست: ” در این سریال زندگی پدرش پیش از حد اشرافی توصیف شده است و درجایی وی را با ماشین نشان میدهند در صورتیکه وی دارای این وسیله نبوده است. همچنین وی معتقد درتصویر کشیده شدن شخصیت پدرش هیچ گونه تحقیقی از خانواده آنها صورت نگر فته و” ایرج میرزا ” گمنام تر از شهریار به تصویر در آمده در صورتیکه او مشهور تر بوده است. ”
همچنین ” عبد الله کوثری ” نیز معتقدمی باشد: “که شهریار متولد سال هزارو دویست و هشتادو پنج شمسی است او در زمان وقوع ماجراهایی که در چند قسمت روی میدهد یعنی نشستن رضا شاه به سال هزارو سیصد پنج شمسی هنوز پای به بیست سالگی ننهاده بود. اما در سریال چهره ایی از شهریار میبینیم که دست کم بیست و چند ساله است.
این مساله به خودی خود یعنی در صورتیکه همه ماجرا به شخص او مربوط میشد ایراد نداشت ولی شهریار با شاعرانی چون بهار متولد هزارو دویست شصت شمسی، ایرج متولد هزارو دویست و پنجاه دو شمسی ، عشقی متولد هزارو دویست و هفتاد و دو شمسی و عارف متولد هزارو دویست و شصت و یک شمسی ارتباط داشته است، که برای تما شاگران آگاه به تاریخ این دوره قابل قبول نمیباشد.
شهر یار را میبینیم که در مجلس بهار بر راس مینشیند و شاعر مشهور مشرو طه وی را به بزرگ و کو چک برتری میدهد. بهار در این روزها که همزمان با مبارزه اقلیت مجلس از جمله خود او با رضا خان سر دار سپه میباشد، دارای سن کمتری بو ده است.
علاو ه بر این هنوز از عمامه و عبا استفاده مینموده تا سال هزارو سیصدو شش شمسی که جامه دیگری بر تن میکند. . لقب ” ملک الشعرای بهار ” را در پی آزمون معروفی از آستا ن قدس رضوی در یافت میکند و این اسم ربطی به در بار ندارد.
شهریار شانزده، هفده ساله در کنار ایرج پنجاه ساله مینشیند و بر خلاف عرف روزگار که خوب یا بد احترام به بزرگ را واجب میدانست با صراحت تمام شعر او را میکوبد و مو عظه اش میکند تا از او ادب بیاموزد و دامن شعر را به کلمههای نا شایست آلوده نکند.
و ایرج هم اگرچه اخم و تخم نشان میدهد ولی سر انجام حرف او را برجان میخرد و برای اصلاح شعرش از او نخسه ایی میخواهد. در این فرصت کوتاه دفاع از ایرج و شعرش نیست بلکه عدم تناسب این صحنه با واقعیت را یا د آور میشوم.
همه جا سخن از شعر شهریار است و و آوازه اش تمام تهران را پر کرده است. اما اگر تماشاگر کمی کنجکاو باشد و بخواهد آنچه را دیده به آزمون بگذارد، وقتی به سراغ دیوان شعر شاعران برود در کمال تعجب میبیند که نه در دیوان عشقی و نه در دیوان عارف و نه در دیوان ایرج نامی از شهریار، مقام یا شاعری سرشناس و دوستیش برده نشده است.
ولی در دیوان بهار تنها یک بار نام شهر یار آمده است و آن در مستزادی میباشد که بهار در سال هزارو سیصد ونه شمسی در پاسخ به شعری از صادق سرمد در باره وضع شعر معاصر از دیدگاه خود سروده
دیگری پژ مان درگیر شهر یار هر دو لیکن کند کار
طبیعی میباشد شاعران پا به سن گذاشته آن دوران که هریک برای خودآوازه ایی دارند این جوانان نو سال را نشناسند و نامی از آنها نبرند. ولی این از خود شعر شهریار نمیکاهد. . چنان که میبینیم در سال هزارو سیصد و نه شمسی که شهریار سری میان سرها در میآورد بهار از او به ستایش یاد میکند. اما این لغزش کارگردان است که در واقع به تکریم و تجلیل نابه جای شهریار میانجامد. هنر شهریار که البته هنر کسی نیست ای است که زبان مردم کوچه و خیابان را به غزل راه داده و شعرهای صمیمانه و پر شوری سروده است.
ودر زمینه زبان آذربایجانی نیز برخی آثار جاودان چون حیدر بابا از او باقی خواهد ماند.
در قسمتی از سریال عارف پیش شهریار اعتراف میکند در جوانی عاشق دختری میشود. ولی او دوستدار جوان دیگری بوده ولی وی با یاری دوستان صاحب نفوذ خود این دختر را به چنگ میآورد و چند ماه بعد طلاقش میدهد.
ولی این روایت متضاد ماجراهای درد ناکی که بر عارف رفته است. در واقع ان کس که در کار عشق و فساد اعیان و اشراف به مبارزه بر خاست عارف بود. او این قسمت از زندگی خود را با نثری شیرین شرح داده و در دیوانش به چاپ رسانده است. مشخص نیست کارگردان از چه ماخذی استفاده کرده است.