آخرین مطالب
 
  • نویسنده : حمیده آهنگری , نوشته شده در: ۴ خرد۱۴۰۱
  • موسیقی جزیی جدایی ناپذیر از زندگی ما انسان هاست که با روح و جسم ما آمیخته شده است. اما یک موسیقی که به گوش ما می رسد و از ان لذت می بریم، به این سادگی ها هم تولید نشده است. مانند هر علم و هنر دیگری، موسیقی هم دارای تئوری هایی است که از انها تحت عنوان تئوری موسیقی نام برده می شود.

    یکی از مهمترین موضوعات در تئوری موسیقی، نت ها هستند. نت ها در واقع ارتفاع صدا هستند. بعضی صداها بالاتر و بعضی پایین تر هستند. اما در حالت کلی در تئوری موسیقی برای مشخص کردن ارتفاع صداهای مختلف از هفت نت استفاده می شود. این هفت نت به ترتیب از بم به زیر عبارت اند از:

    دو – ر – می – فا – سل – لا – سی

    اما اینکه نت پیست و علت این نامگذاری های چیست و یا اینکه نت ها به زبان های مختلف چگونه بیان می شوند، در ادامه مطلب صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

     

    نت چیست؟

    – نشانه ای است که صداهای موسیقیایی به وسیله آن نوشته و برای نشان دادن نسبی مدت و زمان اجرا ی یک صوت استفاده می شود.

    بنابراین صداهای موسیقیایی همان نت در موسیقی می باشند که در تنظیم و نوشتن قطعات در موسیقی از آن استفاده می شود.

    باید بدانید که نت دارای هفت صدای اصلی می باشد و توسط دو نظام نام گذاری بیان می شود.

    الف: نظام هجایی                     ب: نظام الفبایی

    نظام هجایی : در نظام هجایی هفت صدای نت  از صدای بم به زیر به ترتیب به  صورت زیر خوانده و نوشته می شوند.

    نظام الفبایی : در نظام الفبایی که بیشتر هم مرسوم می باشد هفت صدای نت به ترتیب از صدای بم به زیر به صورت زیر خوانده و نوشته می شوند.

    منظور از صدای بم صدای کلفت تر و منظور از صدای زیر صدای نازک تر می باشد.

    نام نت ها به زبان های مختلف در آموزش موسیقی

    آموزش نام نت ها به زبان های مختلف

    در مورد اختلاف اسم نت های موسیقی در نام گذاری الفبای آلمانی و انگلیسی الان به این بجث پرداخته می شود و همچنین نت های موسیقی تغییر یافته با (بمل و دیز ) را به زبان های انگلیسی و آلمانی و همچنین فرانسه خواهیم گفت ، قبل تر بیان شد که در زبان انگلیسی نت های موسیقی از ( لا ) با اولین حروف الفبا نام گذاری شده است:

    A(La) , B(Sa) , C(Do) , D(Re) , E(Mi) , F(Fa) , G(Sol)

    در این نامگذاری تفاوت کوچکی بین زبان آلمانی و انگلیسی وجود دارد، یعنی در زبان آلمانی به نت ( سی-بمل ) حرف B گفته می شود. در این زبان نت موسیقی ( سی ) را با H نوشته می شود.

    مثل فرانسه و فارسی در زبان انگلیسی هم نام علامت های تغییر دهنده را به صورت جدا از نام نت موسیقی و بعد از آن تلفظ می کنند. در این زبان به دیز sharp  و به بمل flat و به بکار natural می گویند و اسم نشانه ها را بعد از اسم نت موسیقی بیان می کنند.

    به طور مثال ( دو-دیز ) c sharp می گویند، (سی-بمل ) b flat می گویند ، ( فا-بکار ) f natural گویند و ( دوب-بمل ) dob flat می گویند.

    علامت های تغییر دهنده به شکل پسوند در زبان آلمانی ادا می شوند، به این شکل که اگر علامت دیز جلوی نت موسیقی قرار گرفته شود هجای IS بعد از اسم الفبایی نت موسیقی تلفظ می شود.

    نظام شش نتی

    استاد آموزش موسیقی و کشیش قرن یازدهم دوئیدو د آرتسو غیر از نامگذاری نت های موسیقی یک نظامی را پیاده کرد که به آن نظام شش نتی گفته می شود، این استاد بزرگ آموزش موسیقی شش نت موسیقی را در پهنه ای نزدیک به سه اکتاو (وسعت موسیقی در آن زمان) از نت موسیقی سل تا نت می آن را گسترش داد .

    درجه های گام

    در آموزش موسیقی در گام های دیاتونیک هر نت موسیقی را درجه ی آن می گویند و هر کدام از این درجه ها وظیفه و نقشی مشخص و همچنین نامی مشخص در آن گام دارا می باشند، با کمی فکر کردن می شود فهمید که در نام گذاری درجه ها به معنی و نقش آن ها در گام توجه زیادی شده است به طور مثال اسم (پایه) روی درجه ی I به معنای این است که این نت موسیقی در پایه ی گام واقع شده است.

    درجه V

    در آموزش موسیقی  هر گام موسیقی بعد از پایه پر اهمیت ترین نت موسیقی آن می باشد و نام آن به این دلیل نمایان است. اسم های رو نمایان و زیر نمایان و رو پایه وابستگی هر کدام را با نت های موسیقی پایه و نمایان آشکار می سازد، به این دلیل به درجه ی III اسم میانی داده شده که در بین پایه و نمایان واقع شده است. Sub – Mediant ( به معنی زیر میانی و میانی زیری ( به دلیل شکل قرینه ی آن با نت موسیقی (میانی) در سمت پایین و بالای گام قرار داده شده است.

    در هارمونی این مفاهیم را بهتر درک می کنیم . در آموزش موسیقی به نت هفتم گام محصوص گفته می شود چون این نت موسیقی از حساسیت بالایی برخوردار است که باعث حرکت آن به سمت نت (هنگام) می شود.

    مدی دیگر در گام های دیاتونیک

    از بین گام های دیاتونیک تا الان گام بزرگ به طور مفصل توضیح داده شده و با یادگیری الگوی آن و کمی تمرین می شود این گام موسیقی را با هر نت دلخواه بسازیم. ترکیب و شکل یک گام در آموزش موسیقی غرب به معنی شکل واقع شدن فاصله های پرده و نیم پرده و بین درجه های آن مد آن گام را معین می کند پس کل گام های بزرگ حاوی یک مد می باشند که به آن مد ماژور می گویند. در زمان حال در بین گام های دیاتونیک موسیقی غرب یک مد دیگر نیز هست که به آن مد مینور می گویند، مد مینور ( در فارسی گام آن را گام کوچک می گویند) تابعی از مد ماژور می باشد اگر درجه های مد ماژور از درجه ی VI آن مساوی با همان ترتیب فواصل مد دیگری را شروع کرده و تا همان درجه در اکتاو بعد آن را جلو ببریم به آن مد مینور می گویند. فاصله های بین مد مینور ( از راست به چپ) بدین ترتیب می باشد:

    پرده ، نیم پرده ، پرده ، پرده ، نیم پرده ، پرده ، پرده

    در این مد همچنین که به آن مد مینور طبیعی گفته می شود مثل مد ماژور پنج پرده و دو نیم پرده می باشد با این اختلاف که جای آن ها با مد ماژور برابر نمی باشد. این اختلاف تاثیر خود را در حالت دو گام بزرگ و گام کوچک می گذارد.

    تاثیر فاصله ها بین درجه ها در حرکت آن ها

    همانطور که در مباحث آموزش موسیقی قبل گفتیم فاصله ی بین درجه ها ی گام  های موسیقی کوچک و بزرگ تشکیل شده از پنج پرده و دو نیم پرده.

    ترتیب این فاصله ها که در مد های ماژور و مینور برابر نمی باشد باعث تغییر حالت هر کدام از دو گام با گام دیگر می شود همچنین بر حالت حرکت ملودیک هر دو نت موسیقی از نت های این یا آن مد تاثیر خود را می گذارد. با دید کلی هر وقت فاصله ی بین دو نت موسیقی پی در پی نیم پرده شود حرکت از هر کدام به دیگری از زمانی که بین آن ها یک پرده فاصله است روان تر می شود و همچنین در هر گام موسیقی درجه ها هر کدام شخصیتی مشخص دارند بعضی از نت های گام بیشتر از نت های موسیقی دیگر مشخصات گام را می توانند آشکار سازند پس نت ها و درجه های گام موسیقی را باید از نگاه ارزش برابر ندانست با اهمیت ترین نت گام پایه می باشد و بعد از آن نمایان و …

    از نتیجه دو بحث بالا این چنین متوجه می شویم که حرکت به سوی پایه از قویترین حرکت بین نت های یک گام در یک قطعه موسیقی می باشد، بالاخص اگر این حرکت از درجه ی VII شروع شود . چون از یک طرف فاصله ی بین درجه های VII و VIII نیم پرده در گام های بزرگ می باشد و از طرفی دیگر مقصد حرکت نت پایه می باشد. حرکت از درجه ی II به درجه I را همچنین حرکتی قوی میتوان شمرد. فاصله ی نیم پرده ای دیگر در گام بزرگ بین درجه های III و IV واقع شده است و به همین صورت می شود تا اندازه ای حساسیت بین حرکت این دو نت را فهمید

    یکی از اختلاف های بین مد ماژور و مد مینور در فاصله های بین درجه ی VII و VIII می باشد که در مد مینور یک پرده و در مد ماژور نیم پرده می باشد. در این مد فاصله ی یک پرده ای باعث می شود که حالت خاص درجه ی VII ضعیف شود. از این جهت تئوریسین های آموزش موسیقی تغییرات مصنوعی روی این درجه انجام دادند.

    توضیح درباره واژه تونالیته : هر وقت نت های یک گام کوچک یا بزرگ از درجه ی I تا VIII بصورت پشت سر هم اجرا شوند به این مجموعه در آموزش موسیقی گام می گویند و اگر نت های گام برای تصنیف یک آهنگ ترتیبشان از بین برود گفته می شود که آن آهنگ در تونالیته آن گام می باشد.

  • برچسب‌ها:, ,
  • نظرات درباره این مطلب